فوم چمبر آتش نشانی (Foam Chamber):

فوم چمبر آتش نشانی (Foam Chamber) وسیله ایی هستند که جهت تزریق انواع کنسانتره فوم های آتش نشانی روی سطح فرآورده های نفتی در مخازن سقف ثابت (Fixed-Roof Oil Tank) جهت اطفای حریق (Fire Fighting System) و پیشگری از گسترش حریق (Fire Protection) استفاده می شوند.

فوم چمبر آتشنشانی (Foam Chamber) عضو خانواده بزرگ فوم میکر ها (Foam Maker) شناخته می شوند که در ایجاد مخلوط آب و کنسانتره فوم آتش نشانی در سیستم های اطفای حریق مخازن فرآورده های نفتی به وفور استفاده می شوند و نحوه عملکرد این سیستم بسیار ساده بوده و امکان وجود خطا در آن، در صورت طراحی صحیح فوم چمبر بسیار پایین خواهد بود و با توجه به اینکه به نسبت سیستم های دیگر آتش نشانی با قیمت پایین در دسترس هستند در تمامی مخازن سقف ثابت فرآورده های نفتی از فوم چمبر استفاده می گردد.

مقدمه ایی بر سیستم های اطفای حریق در مخازن سقف ثابت:

احتمال آتش سوزی در مخازن فرآورده های نفتی با توجه به حجم مایعات قابل اشتعال و فاصله آنها با مخازن مجاور می تواند مخاطرات بسیاری را بهمراه داشته باشد، بنابراین طراحی و نصب سیستم های اطفای حریق جهت پیشگیری از گسترش آتش سوزی در موارد بروز حریق بسیار حائز اهمیت می باشد، بهترین سیستم های موجود جهت اطفای حریق مخازن سقف ثابت فرآورده های نفتی در سه نوع با عملکرد مخصوص بشرح ذیل تعریف می گردد:

استفاده از سیستم اسپری نازل آب یا فوم جهت خنک کاری بدنه مخازن که در بخش سیستم های اطفای حریق بر پایه آب بطور کامل توضیح داده شده است.

استفاده از انواع مانیتور های آتش نشانی در بیرون Dike Wall جهت خنک کاری مخازن و جلو گیری از گسترش آتش سوزی و در نهایت اطفای حریق که در بخش انواع مانیتور های آتش نشانی بطور کامل آورده شده است.

استفاده از سیستم های فوم آتش نشانی که از طریق فوم چمبر آتش نشانی بر روی فرآورده های نفتی داخل مخازن تزریق می گردد و با ایجاد حائل بین فرآورده و شعله های آتش مانع رسیدن هوا به سطح فرآورده می شود، در این بخش بطور مفصل تجهیز مهم فوم چمبر اطفای حریق تولیدی شرکت آرکا صنعت را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

انواع فوم چمبر آتش نشانی:

شرکت آرکا صنعت فوم چمبر آتش نشانی را بصورت کامل طراحی و گسترش داده است و در انواع متریال های مورد نیاز کارفرمایان تولید و عرضه می نماید، تولیدات فوم چمبر آتشنشانی این شرکت در دو مدل زیر با مشخصات مربوطه در دسترس می باشند:

فوم چمبر استوانه ایی: این نوع فوم چمبر ها با توجه به اینکه از لوله های مانیسمان تولید می شوند فقط در سایز های پایین تر امکان ساخت و تولید دارند چون در سایز های بالاتر با توجه به ضخامت بالای لوله ها وزن بسیاری داشته و صرفه اقتصادی نخواهند داشت، بنابراین فوم چمبر های استوانه ایی در سایز هایی با ورودی فلنچ 2 اینچ ، 2 ½ اینچ، 3 اینچ، 3 ½ اینچ و نهایتا 4 اینچ ساخته می شوند.

فوم چمبر مکعبی: این نوع فوم چمبر ها از طریق ورق های فلزی تولید می گردند و محدودیتی بابت سایز ورودی نداشته و امکان تولید در سایز های مختلف را دارند، بنابراین فوم چمبر های استوانه ایی در سایز هایی با ورودی فلنچ 2 اینچ ، 2 ½ اینچ، 3 اینچ، 3 ½ اینچ، 4 اینچ، 5 اینچ، 6 اینچ ساخته می شوند.

فوم چمبر های مکعبی با توجه به قیمت های مناسب و کیفیت مطلوب، با درصد فراوانی بیشتری در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند و شرکت آرکا صنعت فوم چمبر های مکعبی را با بهترین کیفیت تولید و عرضه می نماید.

مهمترین شاخصه در تمییز فوم چمبر آتش نشانی، سایز فلنچ ورودی و مقدار دبی مخلوط آب و فوم ورودی می باشد البته شایان ذکر است که با توجه به گسترش مخلوط آب و کنسانتره فوم آتشنشانی، سایز فلنج خروجی فوم چمبر تقریبا دو برابر سایز ورودی خواهد بود.

اجزای تشکیل دهنده فوم چمبر آتش نشانی:

فوم چمبر آتش نشای در حالت کلی از یک فلنج و لوله ورودی (Inlet Connection)، فلنج و لوله خروجی (Outlet Connection)، ونچوری یا اوریفیس پلیت (Ventury or Orifice Plate)، توری مکش هوا، مخزن جهت گسترش مخلوط آب و کنسانتره فوم آتش نشانی، درب مخزن، شیر تخلیه مخزن، دیسک تحت فشار، دفلکتور جهت هدایت مخلوط آب و فوم به درون مخزن، پیچ و مهره و اتصالات مربوطه تشکیل شده است.

شایان ذکر است که در ساخت فوم چمبر اطفای حریق از یکی از مکانیزم های ونچوری (Venturi) و یا اوریفیس (Orifice Plate) استفاده کرد، معمولا ونچوری از متریال برنز یا گانمتال ساخته می شوند و اوریفیس پلیت از انواع گرید استنلس استیل تولید می گردد.

نحوه عملکرد فوم چمبر آتش نشانی:

فوم چمبر آتش نشانی بسیار عملکرد ساده ایی داشته و در مواقع خطر و نیاز به استفاده از آن قابلیت اطمینان بسیار بالایی را به نمایش می گذارد، بدین صورت که در مواقع باز شدن شیر تغذیه اصلی که می تواند بصورت دستی یا کاملا اتوماتیک انجام شود مراحل ذیل طی خواهد شد:

مخلوط آب و فوم آتش نشانی توسط لوله زیرین به فلنج و لوله ورودی فوم چمبر توسط پمپ ارسال می شود.

در این مرحله، مخلوط کنسانتره فوم آتشنشانی و آب با رسیدن به ونچوری (Venturi) یا اوریفیس (Orifice Plate) از طریق توری و سوراخ های تعبیه شده بر روی آن اقدام به مکش هوا و میکس کردن آن با مخلوط ورودی می نماید.

با مکش هوا و ترکیب آن با مخلوط آب و کنسانتره فوم آتشنشانی، از طریق لوله ورودی به محفظه فوم چمبر می رسد و در این مرحله مخلوط اقدام به گسترش (Expand) می نماید و با توجه به سرعت مخلوط، با برخورد با توری درب مخزن گستردگی (Expand) بیشتری پیدا می کند.

با افزایش فشار ورودی مخلوط آب و کنسانتره فوم آتشنشانی، دیسک محافظ (Disk) فوم چمبر با رسیدن فشار به حدود 4 بار، شکسته می شود.

با شکستن دیسک محافظ، مخلوط آب و کنسانتره فوم آتش نشانی که بصورت گسترش یافته می باشد، وارد مخزن فرآورده نفتی می گردد در این مرحله وجود دفلکتور (Deflector) باعث هدایت و گسترش بیش از حد فوم شده و در نهایت فوم اکسپند شده (Expand) در سطح مخزن جاری می گردد.

با توجه به اینکه چگالی مخلوط و ترکیب آب و کنسانتره فوم آتش نشانی و هوا بسیار کمتر از فرآورده نفتی می باشد در روی سطح فرآورده نفتی باقی می ماند و مانع از رسیدن اکسیژن به سطح فرآورده می گردد و از وقوع خطر بیشتر و حتی انفجار مخزن جلوگیری می نماید و باعث خاموش شدن حریق در سطح فرآورده می گردد.

شایان ذکر است با توجه به اینکه این ترکیب با فرآورده نفتی اختلاطی پیدا نمی کند بنابراین پاکسازی مخلوط فوم آتش نشانی بعد از پایان اطفای حریق قابل انجام می باشد.

متریال فوم چمبر آتش نشانی:

جنس بدنه، لوله، فلنج و اتصالات فوم چمبر آتش نشانی از متریال کربن استیل، یا استیل 304 و یا استنلس استیل 316 تولید می گردد، در صورت استفاده از متریال کربن استیل در ساخت بدنه فوم چمبر های آتش نشانی، با توجه به خاصیت خوردنگی مخلوط شیمیایی کنسانتره فوم آتش نشانی در مقابل متریال کربن استیل، حتما از ضخامت های بالاتر استفاده گردد و ضمنا در نگهداری و تعمیرات و تخلیه فوم چمبر بعد از استفاده دقت لازم را بعمل بیاوردند، با توضیحات فوق متریال اقلام فوم چمبر آتش نشانی تولیدی شرکت آرکا صنعت پیشرو بصورت زیر می باشد:

فلنج، لوله ورودی و خروجی: از متریال کربن استیل، استیل 304، استنلس استیل 316 به درخواست کارفرمایان.

ونچوری: از جنس برنز یا فسفر برنز (گانمتال)

ارویفیس پلیت: از جنس استیل 304 و یا استنلس استیل 316

توری: از جنس استیل 304 و یا استنلس استیل 316

دیسک محافظ از جنس گرافیت یا شیشه بر اساس درخواست

متریال دیفلکتور (Deflector): مطابق جنس بدنه فوم چمبر

ضخامت ورق استفاده شده در ساخت بدنه فوم چمبر های آتش نشانی بستگی به سایز فوم چمبر دارد اما با توجه به خاصیت خورندگی فوم آتش نشانی، همیشه در سایز های پایین فوم چمبر از ورق با ضخامت 4 میلیمتر تا ضخامت 8 میلیمتر ساخته می شوند.

مقدار مخلوط خروجی فوم چمبر آتش نشانی:

شرکت آرکا صنعت پیشرو انواع فوم چمبر های آتش نشانی را در سایز های متفاوت طبق درخواست کارفرمایان تولید می نماید و مقدار آبدهی مخلوط آب و فوم آتش نشانی (Capacity) طبق سایز فوم چمبر و فشار مخلوط ورودی و کا فاکتور (K-Factor) طراحی بسیار متفاوت می باشد که جهت دسترسی به مقدار دقیق این موضوع می توانید به دیتاشیت و کاتالوگ های این شرکت مراجعه فرمایید.

فشار کاری فوم چمبر آتش نشانی:

فشار کاری فوم چمبر آتش نشانی با توجه به حداقل فشار مورد نیاز جهت شکستن دیسک محافط (Vapor Seal Disk) تعریف می گردد، بنایراین حداقل فشار کاری فوم چمبر از 4.2 بار تا حداکثر فشاری کاری 11 بار تعریف می گردد.

دیسک محافظ فوم چمبر اطفای حریق با توجه متریال و ضخامت آن توان حفاظت از مخازن در فشار های متفاوتی را دارند.

کاربرد فوم چمبر آتش نشانی:

از فوم چمبر آتش نشانی جهت حفاظت از دسترسی آتش به فرآورده های نفتی و اطفای حریق مخازن سقف ثابت استفاده می گردد.

 کنسانتره فوم آتش نشانی مناسب فوم چمبر:

در فوم چمبر آتش نشانی از کنسانتره فوم های اطفای حریق شیمیایی استفاده می گردد و این شرکت فوم شیمیایی AFFF و فوم شیمیایی AR-AFFF را مناسب فوم چمبر های تولیدی خود می داند، اطلاعات تکمیلی جهت مشخصات و انواع کنسانتره فوم های آتش نشانی را در بخش فوم آتش نشانی می توانید مطالعه نمایید.

استاندارد های فوم چمبر آتش نشانی:

شرکت آرکا صنعت فوم چمبر های آتش نشانی خود را بر اساس استاندارد NFPA تولید می نماید. (National Fire Protection Association)

شایان ذکر است که تمامی فلنج های ورودی و خروجی فوم چمبر جهت تطابق با کانکشن های لوله های استفاده شده در سایت کارفرمایان از استاندارد ASME استفاده می شود.

نگهداری صحیح از فوم چمبر آتش نشانی:

فوم چمبر های آتش نشانی با توجه به مواجهه این تجهیز با انواع فوم های شیمیایی آتش نشانی و خاصیت خورندگی این مواد نیاز هست که در نگهداری و تعمیرات این تجهیز دقت عمل بیشتری را داشت.

شایان ذکر است که دستورالمعل نگهداری فوم چمبر های آتشنشانی شرکت آرکا صنعت بعد از تحویل پروژه با مدارک مهندسی به کارفرمایان ارائه خواهد شد.

پروسه تولید فوم چمبر آتش نشانی:

شرکت آرکا صنعت انواع چمبر آتش نشانی را در واحد مهندسی و طراحی این شرکت طراحی می نماید و نقشه ها و اطلاعات خروجی به کارفرمایان ارائه می گردد که در صورت تایید کتبی این مدارک توسط کارفرمایان این مدارک بهمراه حکم درخواست کار (Work Order) به واحد کارخانه این شرکت ارسال می گردد.

 واحد تولید کارخانه شرکت آرکا صنعت به محض دریافت مدارک، بررسی های اولیه را انجام داده و جهت تولید آن برنامه ریزی می نماید که گزارش هفتگی این موارد به مدیریت مجموعه و مدیر پروژه اعلام می گردد.

بعد از بررسی و تایید مدارک تولید توسط کارخانه این شرکت، اقدام به تامین مواد اولیه می نماید و مواد اولیه تامین شده توسط واحد کنترل کیفیت QC چک شده و در صورت تایید به واحد تولید تحویل داده می شود.

به محض ورود مواد اولیه به واحد تولید، سرپرست این بخش با برنامه ریزی های مربوط به دستگاه های تولید این تجهیز، عملیات تولید را شروع می نماید و در ادامه روند تولید با اطلاع به واحد QC، قطعات تولیدی مرتبط با تجهیز فوم چمبر آتش نشانی با ابزارآلات دقیق مورد بررسی قرار داده و در صورت صحت موارد اجازه ورود به واحد مونتاژ صادر می گردد.

در واحد اسمبلی و مونتاژ با برنامه ریزی سرپرست واحد، کار به اتمام رسیده و با اطلاع به واحد QC این واحد اقدام به تست های مربوط به هیدرواستاتیک و عملکرد می نماید و در صورت صحت این موضوع به واحد سند بلاست و رنگ منتقل می گردد.

در واحد رنگ و سند بلاست کارهای مورد نظر صورت گرفته و توسط واحد QC چک می گردد و بعد از این مرحله، تولیدات مربوطه بسته بندی و در اختیار انبار قرار می گیرند.

شایان ذکر است که تمامی اقدامات فوق زیر نظر واحد QC یا کنترل کیفیت بوده و گزارش پیشرفت توسط کنترل پروژه مجموعه به مدیریت اعلام می گردد.

گزارش و چارت گردش کار در محموعه شرکت آرکا صنعت بشرح چارت ذیل می باشد:

اطفای حریق مخازن فرآورده های نفتی:

در بدو پیدایش صنایع نفت و گاز، بروز حریق در مخازن ذخیره سازی و خطوط انتقال مواد نفتی و به طور كلی مایعات قابل اشتعال امری عادی محسوب مي شد. ولي به تدريج با پيشرفت و گسترش اين صنايع نصب سيستم هاي پيشگيري و مقابله با حريق و نيز قوانين، استانداردها و دستورالعمل هاي ويژه از طرف سازمانهاي مربوطه، نهادها و شركتهاي نفتي معتبر تدوین گردید و امروزه با گسترش این سیستم های پیشرفته اطفای حریق كمتر شاهد بروز آتش سوزی در مخازن ذخيره سازي مواد نفتي هستیم.

 انواع مخازن فرآورده های نفتی:

جهت ذخیره سازی فرآورده های نفتی از سه نوع مخازن متفاوت استفاده می گردد که بر حسب فراریت فرآورده موجود در داخل آن این تقسیم بندی صورت می گیرد:

دسته اول فرآورده هایی که در حالت عادی (دما و فشار اتسفر) بصورت گاز هستند و جهت ذخیره سازی آنها از مخازن کروی استفاده می گردد.

دسته دوم فرآورده هایی که در حالت عادی بصورت مایع بوده و بخاراتی در دما و فشار اتسفر از خود ساتع نمی نمایند یا بخارات متساعد شده از آنها بسیار کم بوده که قابل چشم پوشی از لحاظ مخاطرات آتش سوزی می باشند در این نوع فرآورده ها از مخازن استوانه ایی با سقف ثابت استفاده می گردد.

دسته سوم فرآورده هایی که در حالت عادی بصورت مایع بوده اما بخارات متساعد شده در آنها در دما و فشار اتسفر بسیار زیاد می باشد که مخاطرات حریق را بهمراه دارد در این نوع فرآورده ها از مخازن استوانه ایی با سقف شناور (Floating Roof Tank) استفاده می گردد.

انواع حریق ها در مخازن فرآورده های نفتی:

احتمال آتش سوزی در مخازن فرآورده های نفتی با توجه به حجم مایعات قابل اشتعال و فاصله آنها با مخازن مجاور می تواند مخاطرات بسیاری را بهمراه داشته باشد، بنابراین طراحی و نصب سیستم های اطفای حریق جهت پیشگیری از گسترش آتش سوزی در موارد بروز حریق بسیار حائز اهمیت می باشد، همچنین طراحی بهترین سیستم با کارایی بالاتر با توجه به هزینه کرد کمک شایانی در اطمینان خاطر در مخازن نفتی را بدنبال خواهد داشت.

شایان ذکر است با توجه به اینکه آتش سوزی علاوه بر هزینه های بسیار بالایی را بر سازمان تحمیل می نماید، بعنوان مخاطره محیط زیستی بزرگ نیز تلقی می گردد بنابراین در ابتدا انواع حریق های محتمل در مخازن ذخیره سازی فراورده های نفتی را بشرح ذیل تقسیم بندی م ینماییم و سپس برای هرکدام به تفضیل در بخش های مربوط به خود راهکار جامع ارائه می نماییم:

حریق  Overfill Ground:

 این نوع حریق ها بدلیل نشت مواد از لوله ها یا مخزن رخ می دهند و معمولا در چنین مواردی دلیل خطای انسانی اپراتور یا نقص فنی عامل ایجاد نشتی فرآورده نفتی می شود که در صورت رخ دادن آتش سوزی به حریقی در وسعت یک استخر بزرگ گسترش می یابد.

حریق Vent :

این نوع حریق عموما در مخازن با سقف ثابت رخ می دهد و این حریق ها معمولا شدت کمتری دارند و اغلب می توان آنها را با اطفا کننده های خشک یا کاهش فشار داخل مخزن اطفا نموده یا اثرات آن را کم نمود در این موارد علت وقوع آتش سوزی ها برخورد صاعقه یا عملیات با حرارت بالا در مجاورت مخزن می تواند باشد.

حریق Rim Seal :

این حریق ها عموما در مخازن با سقف شناور رخ می دهند و مانند حریق های نوع Vent صاعقه منبع اولیه ی احتراق در این مخازن می باشد در صورتی که بخارات و گازهای جمع شده در بالای مخزن و یا در بین دو سیل مخازن سقف شناور، در رنج اشتعال پذیری قرار گیرند با کوچکترین تماس با منبع حریق، مشتعل می گردند. در مخازن با سقف شناور داخلی ،در بسیاری موارد این نوع حریق بسیار چالش بر انگیز بوده و صدمات جبران ناپذیری را به سازمان وارد می نماید.

گارانتی فوم چمبر آتش نشانی:

 شرکت آرکا صنعت فوم چمبر های آتشنشانی تولیدی خود را 12 ماه بعد از نصب و راه اندازی و 18 ماه بعد از فروش گارانتی می نماید و این مورد بسته به نوع متریال استفاده شده در آن متغییر خواهد بود، شایان ذکر است در برخی موارد این شرکت در صورت دریافت هزینه می تواند تجهیزات تولیدی خود را 5 تا 10 سال گارانتی نماید.

 راهنمایی جهت دریافت اطلاعات بیشتر:

در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در این بخش می توانید به کاتالوگ ها و دیتاشیت های پیوست در داخل وبسایت مراجعه نموده و همچنین با شماره ها تماس این شرکت تماس حاصل فرمایید.

همچنین شبکه های اجتماعی این شرکت در فضای مجازی، شامل عکس های متفاوت محصولات تولیدی این شرکت می باشد که در بخش تماس با ما در وبسایت این شرکت آدرس شبکه های اجتماعی این شرکت آورده شده است.

در صورت نیاز به مکاتبه با کارشناسان این شرکت می توانید به آدرس info@arkasanat.com ایمیل ارسال بفرمایید.